Borówka wysoka, inaczej nazwana jest borówką amerykańską lub niebieską jagodą. Pochodzi z Ameryki Północnej, ale spotkać można ją również w Japonii, w Nowej Zelandii, w Europie. Borówka z powodzeniem jest uprawiana w Polsce, w sprzedaży występuje w różnych odmianach. To roślina wieloletnia należąca do rodziny wrzosowatych, krewnymi borówki są więc wrzosy i różaneczniki. W stanie dzikim niebieska jagoda porasta gleby o odczynie kwaśnym, preferuje słoneczne stanowiska.

Historia uprawy borówki wysokiej

Roślina jest uprawiana głównie w Ameryce Północnej. Od początku XX wyhodowano tam liczne odmiany. To właśnie na tym kontynencie rozpoczęły się badania nad uszlachetnieniem owoców. Dzięki tym pracom, odmiany dostępne w Europie charakteryzują się większymi owocami. Niektóre z sadzonek cechują się lepszą odpornością na choroby i większą plennością. W Polsce produkcja borówki wysokiej rośnie z roku na rok. Coraz większa powierzchnia pól uprawnych jest obsadzana tym gatunkiem.

W roku 2018 nasz kraj wyprodukował aż 25 ton tego owocu. Na tle innych europejskich krajów ten wynik jest imponujący. Jak widać, borówka amerykańska jest popularna wśród drzew owocowych i krzewów uprawianych w Polsce.

Najważniejsze cechy morfologiczne borówki wysokiej

Borówka amerykańska wysoka tworzy krzewy, które dorastają do 2,5 m. W uprawach towarowych rośliny przycina się, aby uzyskać mniejsze osobniki. Gatunek tworzy dużą ilość, silnie rozgałęziających się pędów. Na szczytach powstają liczne pąki kwiatowe, a następnie owoce. Liście są niewielkie, eliptyczne, bez ząbkowania.

Kwiaty są bardzo niepozorne, zebrane w grona. Najczęściej są białe lub w odcieniach różu, niektóre odmiany mają kwiaty zielonkawe. Zapylaczem dla roślin są pszczoły miodne lub trzmiele. Po przekwitnięciu kwiatów roślina produkuje owoce, którymi są jagody. Pierwsze owoce dojrzewać mogą od połowy lipca, w zależności od odmiany. Borówka amerykańska ‘Bluecrop’ dojrzewanie rozpoczyna na początku sierpnia. Owoce mają granatową skórę, na której widnieje nalot woskowy. Są większe od leśnej jagody, a ich sok nie brudzi.

Właściwości odżywcze borówki amerykańskiej

Owoce są bardzo smaczne i wartościowe, zawierają spore ilości przeciwutleniaczy i witaminy C. W składzie znajdują się też sole mineralne oraz witaminy z grupy B. Na uwagę zasługują polifenole, którym przypisuje się działanie przeciwzapalne. Borówki zawierają niewielkie ilości węglowodanów i dlatego są niskokaloryczne. W 100 g produktu znajduje się jedynie 57 kcal. W gastronomii stosuje się je do różnych deserów, przetworów, świetnie smakują na surowo jako zdrowa przekąska.

Charakterystyka odmiany ‘Bluecrop’

Borówka amerykańska ‘Bluecrop’ to bardzo plenna odmiana, która zaczyna owocować już na początku sierpnia. Do uprawy wprowadzona została w roku 1953. W Polsce uprawiana od dawna amatorsko oraz w sadach towarowych. Tworzy kuliste, duże owoce, które obficie występują na krzewie. Owoce zbiera się przez 30 dni, jedna borówka amerykańska 3-letnia to nawet 5 kg jagód. W smaku są bardzo słodkie. To najpopularniejsza odmiana deserowa, ale świetnie sprawdza się również w przetwórstwie. To główna odmiana, która stoi za dostawą owoców do sklepów. Borówka amerykańska ‘Bluecrop’ to średniowczesna roślina polecana do uprawy amatorskiej.

Wymagania uprawowe borówki amerykańskiej

W uprawie borówki wysokiej najważniejsze jest właściwe podłoże. Jest to typowa roślina kwasolubna, aby zapewnić jej prawidłowy wzrost i owocowanie, trzeba obniżyć pH gleby. Optymalne pH dla tego gatunku to takie mieszczące się w granicach 4-5. O ile niższe nie będzie problem, wyższe może osłabiać rozwój rośliny.

Przed posadzeniem borówek dobrze jest zmierzyć odczyn podłoża i odpowiednio go obniżyć. Gleba pod borówki powinna być próchniczna i zasobna w materię organiczną. Rośliny preferują wilgotną glebę, ale nie znoszą zastoju wody.

Uprawa i pielęgnacji borówki amerykańskiej

Borówka amerykańska wysoka jest odporna na mróz i na większość chorób. W uprawie amatorskiej nie wymaga regularnej ochrony przed szkodnikami i chorobami. Wszystkie środki stosuje się raczej interwencyjnie. Do obniżania odczynu gleby pod uprawę borówki wysokiej najlepiej użyć kwaśnego torfu. Nie tylko zapewni odpowiednie pH, ale też polepszy strukturę gleby. Na glebach lekkich borówki trzeba nawadniać, zwłaszcza w okresie suszy.

Borówki są roślinami odpornymi na mróz, wytrzymują nawet do -30 stopni Celsjusza. Wiosenne przymrozki mogą jednak uszkadzać kwiaty. Zasadzona borówka amerykańska ‘Bluecorp’ 3-letnia owocuje już w tym samym roku. Krzewy wymagają corocznego cięcia, które pobudza roślinę do tworzenia owocujących pędów. Cięcie ma jeszcze inny cel, dzięki niemu rozluźnia się strukturę krzewu, pozbywa się uszkodzonych gałązek.

Sadzenie borówki wysokiej ‘Bluecrop’

Rośliny najlepiej zakupić w doniczkach. Gwarantuje to nieuszkodzony system korzeniowy i szybką aklimatyzację rośliny. Przed posadzeniem należy wykopać dołek, który trzeba wypełnić kwaśnym torfem. Po posadzeniu miejsce wokół rośliny należy uklepać i obficie podlać.

Borówki amerykańska średniowczesna powinna mieć właściwą rozstawę. Między roślinami trzeba zapewnić miejsce około 1 metra w rzędzie i 2 metry między rzędami. Roślina dość szybko rośnie, 3-letnia borówka ‘Bluecorp’ może mieć nawet pół metra wielkości. Wartościowe sadzonki drzew owocowych możemy kupić przez internet z dostawą do domu. Warto też dokupić inną odmianę, ponieważ rośliny te lepiej owocują, jeśli są zapylane krzyżowo. Oznacza to, że im więcej różnych odmian w ogrodzie, tym lepszej jakości owoce. Doskonałym zapylaczem dla tej odmiany jest ‘Chandler’ lub ‘Blueray’. Pierwsze cięcie rośliny wykonuje się zaraz po posadzeniu rośliny. Chociaż zdarza się, że borówka amerykańska ‘Bluecrop’ sadzonki ma już przycięte. Następnie, co roku, usuwa się połamane i suche gałązki. Rośliny, które są starsze niż 7 lat, należy przyciąć dość mocno. W tym celu roślinę przycina się nisko, zostawiając parę oczek od dołu pędu.

Rozmnażanie borówki wysokiej

Borówki rozmnaża się, tworząc sadzonki zielne, odkłady lub sadzonki zdrewniałe. Najłatwiej rozmnożyć roślinę tworząc odkłady. W tym celu pęd rośliny przygina się do dołu i przysypuje ziemią. Po pewnym czasie na pędzie stykającym się z podłożem stworzą się korzenie. Można wtedy odciąć pęd i przesadzić. Sadzonki zdrewniałe najlepiej pobierać z rośliny matecznej późną jesienią. Tnie się 20 cm odcinki pędów i przetrzymuje w wilgotnym piasku. Dodanie ukorzeniacza zainicjuje rozwój korzeni. Zimą sadzonki powinny trafić do chłodnego i ciemnego miejsca.

Choroby i szkodniki

Borówka amerykańska wysoka ‘Bluecrop’ jest rośliną odporną. Jedyną chorobą, z którą można mieć problem w uprawie borówki jest zgorzel pędów. Za infekcję odpowiada grzyb. Objawy zgorzeli pojawiają się na pędach jednorocznych oraz dwuletnich. Często przyjmują postać plam zwiększających swoją objętość. Zmiany dotyczą głównie miejsc po ogonkach liściowych. Kora na starszych pędach staje się szara. W końcu cały pęd zamiera.

Aby zapobiegać chorobie grzybowej, należy wybierać jedynie zdrowe sadzonki. Pierwsze ślady chorobowe mogą już być widoczne w doniczkach, takich roślin należy unikać. Inną chorobą, która może atakować borówki, jest szara pleśń. To bardzo popularna choroba grzybowa, która dotyczy drzew owocowych i krzewów. Borówka amerykańska ‘Bluecrop’ średniowczesna powinna być pielęgnowana w sposób odpowiedni. Rośliny rosnące we właściwym podłożu, nawożone i podlewane są dość odporne na choroby grzybowe. Środki ochrony roślin stosuje się jedynie interwencyjnie. Szkodniki w naszym klimacie nie stanowią dużego zagrożenia dla borówki. Do gatunków, które mogą uszkadzać liście, zalicza się opuchlaki lub mszyce. Borówka amerykańska ‘Bluecrop’ średniowczesna nie jest dla nich jednak przysmakiem.

Zapylacze dla ‘Bluecrop’

Nabywając sadzonki drzew owocowych lub krzewów, warto kupić różnorodne odmiany. Niektóre gatunki, jak właśnie borówka wysoka, lepiej owocują, jeśli w pobliżu rośnie więcej odmian. Borówka amerykańska wysoka ‘Bluecrop’ jest samopylna, ale korzystnie działa na nią zapylanie pyłkiem pochodzącym od innej odmiany. Aby uzyskać więcej owoców w danym roku, dobrze jest posadzić doby zapylacz. Dla większości odmian sprawdzi się ‘Chandler’. Zapylenie obcym pyłkiem może poprawić owocowanie nawet o 50%. Dobierając najlepszy zapylacz, trzeba znać terminy kwitnienia danej odmiany. Zapylenie krzyżowe jest możliwe tylko, jeśli rośliny wchodzą w okres kwitnienia równocześnie.

Inne odmiany borówki amerykańskiej

Wspomniana już odmiana ‘Chandler’ charakteryzuje się dużymi owocami i wysoką plennością. Borówka amerykańska ‘Bluecrop’ 3-letnia jest jednak bardziej plenna niż ‘Chandler’ 3-letni. Odmiana jest dość młoda, do hodowli została wprowadzona dopiero w 1995 roku. Uprawiana głównie jako owoc deserowy. Ma bardzo małe wymagania i doskonale radzi sobie w naszych warunkach pogodowych. Inną odmianą, którą warto znać, jest ‘Toro’. Roślina tworzy zwarte krzewy, rodzi duże i soczyste owoce z intensywnym nalotem woskowym. Jest bardzo plenna i dojrzewa w połowie lipca. ‘Earliblue’ jest odmianą wczesną. Pierwsze owoce zbiera się już na początku lipca, jednak owocuje jedynie przez dwa tygodnie. ‘Spartan’ jest również wczesną odmianą, charakterystyczne dla niej są nieco spłaszczone owoce. Tworzy luźne grona i jest dość plenną odmianą borówki amerykańskiej. Zalecana jest jako zapylacz do wczesnych odmian. Wadą tej odmiany jest to, że dojrzałe owoce lubią opadać.