Celozja srebrzysta to popularna roślina ozdobna wywodząca się z Azji. Ze względu na efektowne kwiatostany jest uwielbiana nie tylko przez kwiaciarzy i florystów, ale także przez właścicieli prywatnych ogródków czy balkonów. Choć Celosia Argantea uznawana jest za łatwą w hodowli i rozmnażaniu, warto jest zapoznać się z jej wymaganiami. W ten sposób zapewnimy jej optymalne warunki wzrostu. W konsekwencji będzie mieć możliwość cieszenia się jej pięknem w całej krasie.

Pochodzenie

Roślina ta występuje naturalnie w obszarze strefy tropikalnej i zwrotnikowej. Uznaje się, że wywodzi się z Azji, a jej ojczyzną są prawdopodobnie Indie. Dodatkowo bardzo licznie występuje w rejonach Ameryki Południowej i w krajach afrykańskich. Co ciekawe, na wspomnianych terenach można ją spotkać na tyle często, że w świadomości mieszkańców jest ona chwastem.

Celozja jest tam ceniona nie za swoje walory wizualne, lecz za jadalne odmiany. Są powszechnie hodowane i klasyfikowane jako warzywo, przyprawa lub roślina lecznicza.

Celozja srebrzysta — odmiany ozdobne

Celosia Argantea, choć sama w sobie jest miła dla oka, na drodze hodowli i eksperymentów doczekała się przyciągających wzrok, niezwykłych odmian uprawnych. Cieszą się one dużo większą popularnością niż ich pierwowzór. Ich kwiatostany przyjmują fantazyjne formy o różnych kształtach i zabarwieniach. Szczególnie lubiane są zwłaszcza odmiany o nazwie grzebieniasta i pierzasta.

Celozja grzebieniasta

Powstanie tej odmiany jest poniekąd dziełem przypadku. Naukowcy, prowadzący badania nad gatunkami z rodziny szarłatowatych, doprowadzili do wyhodowania rośliny o zachwycających, składających się z wielu drobnych kwiatków i przypominających koguci grzebień, kwiatostanach. Choć nie jest to jednoznacznie udowodnione, taki efekt osiągnięto prawdopodobnie z powodu zbyt korzystnych warunków zapewnionych nasionom, a później wzrastającym siewkom celozji.

Nadmiar wartości odżywczych w glebie i nawozie doprowadził do tego, że rozrastająca się roślina wykształciła zdeformowane pędy. Zdeformowane, lecz przy tym o wiele bardziej spektakularne niż tradycyjne, dość niewyszukane kwiatostany celozji srebrzystej. Z tego względu odmiana grzebieniasta jest bardzo ceniona jako dodatek do bukietów i kompozycji florystycznych.

Celozja pierzasta

Kolejną przyciągającą wzrok odmianą jest celozja pierzasta. Jej kwiatostany tworzą puszyste, wzniesione pionowo kłosy, budzące skojarzenie z pióropuszem. Stanowi równie dekoracyjną odmianę co celozja grzebieniasta i podobnie jak ona występuje w wielu barwach. Od intensywnej czerwieni, przez różne odcienie pomarańczu, aż po całą gamę żółtych tonacji.

Poza celozją grzebieniastą i pierzastą istnieje jeszcze wiele mniej rozpowszechnionych kultywarów, czyli odmian hodowlanych, które uwypuklają konkretne, pożądane przez hodowcę cechy. Może to być wielkość rośliny, kształt jej liści, kolor kwiatów lub szczególna wytrzymałość na warunki atmosferyczne. Każda z tych odmian posiada własną nazwę hodowlaną. Przykładem może być Olympia Toreador – wysoka i posiadająca ciemnoczerwone, nasycone kwiaty lub Act Verda, która charakteryzuje się obfitymi kwiatostanami o unikatowym, jasnozielonym kolorze.

Uprawa i pielęgnacja krok po kroku

Ze względu na pochodzenie celozji srebrzystej, warunki klimatu umiarkowanego występującego w Polsce nie wpisują się idealnie w jej wymagania. Choć naturalnie roślina ta jest byliną kilkuletnią, u nas znana jest raczej jako gatunek jednoroczny. Aby stworzyć warunki, w których celozja może przeżyć więcej niż dwanaście miesięcy, należy hodować ją w środowisku szklarniowym, gdzie temperatura nigdy nie spadnie poniżej progu, który jest dla celozji zabójczy. Mimo wszystko nadal uważa się ją za roślinę łatwą w uprawie.

Także ze względu na wywodzenie się z gorącego klimatu, pozostaje ona bardzo odporna na wysokie temperatury i, jeśli tylko osiągnie odpowiednią wielkość, niestraszne jej nawet wystawienie na intensywne słońce. Warto jednak postarać się o zapewnienie jej jak najbardziej komfortowych warunków bytowania. Realnie przekłada się to na jej wygląd, a przecież na tym najbardziej nam zależy.

Wysiew celozji

Celozja srebrzysta hodowana jest z nasion. Można je zakupić w większości sklepów ogrodniczych. Jeżeli zależy nam na konkretnej, mniej popularnej odmianie, warto poszukać jej w internecie. Nasiona wysiewa się zwykle na początku wiosny.

Pierwszy krok to znalezienie stanowiska, które będzie odpowiednio ciepłe i nasłonecznione. Celozja to gatunek ciepłolubny. W warunkach zacienienia słabiej się rozrasta i nie jest w stanie wykształcić kwiatów o intensywnych kolorach. Wybrane miejsce powinno być również zaciszne. Celozje, zwłaszcza nie w pełni wykształcone, są delikatne i podatne na wychłodzenie.

Podczas przygotowywania podłoża do doniczek, warto jest wymieszać je z piaskiem, tak samo zresztą jak nasiona. Będzie to sprzyjało ich równomiernemu rozprowadzeniu. Optymalną temperaturą dla wzrastających nasion jest ok. 20 stopni. Do tego należy pamiętać o regularnym nawilżaniu gleby. Choć celozja jest odporna na przesuszenie, to najbardziej sprzyja jej przebywanie w glebie o stale utrzymywanej wilgotności. Odpowiednia pielęgnacja już na wczesnym etapie hodowli jest bardzo ważna, ponieważ właśnie wtedy rośliny są najbardziej wrażliwe i podatne na choroby.

Pielęgnacja celozji — praktyczne porady

Po okresie kiełkowania, czyli mniej więcej trzy tygodnie po wysiewie, sadzonki mogą być przeniesione z doniczek na docelowe stanowiska. Najlepiej robić to w drugiej połowie maja lub w czerwcu, kiedy z całą pewnością nie występują już przymrozki. Należy pamiętać o wspomnianych już wyżej preferencjach rośliny i zapewnić jej miejsce, gdzie będzie miała dostęp do dostatecznej ilości światła i ciepła.

Jeżeli miejsce to znajduje się w ogrodzie, zwłaszcza na rabatach kwiatowych, warto wziąć pod uwagę, że celozja srebrzysta zdecydowanie lepiej czuje się z dala od krewniaków. Więc nie warto sadzić jej tuż obok pokrewnych gatunków. Po wybraniu właściwego dla potrzeb celozji stanowiska należy posadzić ją dosyć głęboko i raczej gęsto. Ziemia, która będzie dla niej odpowiednia charakteryzować się musi kwasowością w odczynie zbliżonym do obojętnego. Powinna być także odpowiednio żyzna i nawieziona kompostem. Jednak nie ciężka i gliniasta.

Celozja na tarasie i w domu

Jeśli zaś nasze sadzonki umieszczamy w mobilnych skrzynkach balkonowych lub na tarasie, dobrze jest stopniowo przyzwyczajać je do pełnego słońca i w godzinach najintensywniejszego nasłonecznienia przenosić je w bardziej zacienione miejsce. Ziemia w skrzynkach powinna być przepuszczalna i lekka.

Niektórzy decydują także, by hodować celozję w warunkach domowych. W takim przypadku adekwatnym dla niej miejscem będzie słoneczny parapet. Ponieważ nasze domy i mieszkania są środowiskiem raczej suchym, roślinę należy podlewać często. W okresie upałów nawet trzy lub cztery razy w tygodniu. Można również zaopatrzyć się w nawóz do roślin kwitnących i regularnie odżywiać nim ziemię w doniczce.

Celozja srebrzysta jest rośliną tropikalną, przyzwyczajoną do sporej wilgotności. Zapewnienie jej regularnego nawadniania znacząco wpłynie na jej rozwój. W przypadku gdy roślinki umieszczone są w donicach lub skrzynkach można wspomóc się w tym zadaniu poprzez dodanie do podłoża hydrożelu. Jego celem jest magazynowanie wody i uwalnianie jej w momencie, gdy ziemia w jego otoczeniu robi się przesuszona.

W przypadku gdy zdecydowaliśmy się na umiejscowienie naszych sadzonek bezpośrednio w gruncie, pozostaje nam regularne, umiarkowane podlewanie roślin. Dobrym pomysłem będzie także postawienie na system nawadniania kropelkowego. Dzięki temu nie tylko zaoszczędzimy czas, ale także zyskamy pewność, że zapewniamy naszej celozji optymalną ilość wody. To aspekt, którego nie warto zaniedbać, ponieważ przesuszone pędy mają tendencję do szybkiego zrzucania liści.

Nawożenie

Kolejny krok na drodze do otrzymania efektownych, zachwycających kwiatów celozji to nawożenie. Świeżo przesadzona roślina musi się przyzwyczaić do nowych warunków bytowania i umocnić system korzeniowy. Dlatego nie powinniśmy się spieszyć z jej nawożeniem.

Warto zrobić to dopiero po kilkunastu dniach, o ile nie zaobserwujemy żadnych niepokojących objawów przesuszenia lub nadmiernego podlewania, które może skutkować zgnilizną w bryle korzeniowej.

Należy postawić na nawóz mineralny, którego skład nastawiony jest na wspieranie rozwoju roślin kwitnących. Nawozy tego rodzaju będą bogate zwłaszcza w fosfor i potas. Wystarczająco rozrośnięta roślina cechuje się dużą odpornością na szkodniki. W jej przypadku stosowanie różnych preparatów biobójczych raczej nie będzie zasadne. Choć oczywiście warto jest obserwować sytuację i odpowiednio zareagować, gdy tylko dostrzeżemy niepokojące nas symptomy.

Jeżeli już roślina zostaje opanowana przez szkodniki, zwykle jest to mszyca lub, w warunkach domowych, przędziorek. Kluczowe jest zaś regularne podlewanie niewielką ilością odstanej wody. Lepiej jest ją podlewać częściej, lecz mniej intensywnie, ponieważ przelana celozja ma tendencję do ulegania chorobom grzybowym. Jeśli lato jest niezbyt ciepłe i deszczowe, należy ograniczyć podlewanie.

Rozmnażanie

Pozyskiwanie własnych nasion z kwiatostanów celozji bywa zadaniem żmudnym i frustrującym. Bowiem pojedyncze kwiaty nie są pod tym kątem zbyt hojne. Należy również liczyć się z tym, że kolejne pokolenie rośliny często nie dziedziczy cech tej, z której zostały pobrane nasiona i może wzrosnąć w zupełnie innej formie. Zależnie od podejścia hodowcy może to przynieść rozczarowanie lub stanowić miłą niespodziankę.

Zastosowanie celozji

W odróżnieniu od odmian, które uprawia się w Chinach i Indiach, opisywanie powyżej celozje nie są jadalne. Ich wartością jest ich wygląd. Kwitną bardzo długo, w warunkach zewnętrznych aż do końca lata, a czasem nawet wczesną jesienią. Dopiero pierwsze przymrozki sprawiają, że roślina zamiera. Oprócz tego kwiaty celozji doskonale prezentują się w kompozycjach z kwiatów ciętych. Ich zaletą jest także to, że dobrze znoszą ususzenie, a ich kolory także wtedy nie tracą zbyt wiele na intensywności.