Magnolia to jeden z najstarszych krzewów ozdobnych, które pojawiły się na Ziemi około 100 mln lat temu. Od tego czasu nie tylko służą jako ozdoba, ale również są elementem kultury. Znane są również dzięki swoim niebywałym właściwością medycznym. Zachwycają ludzi swoim niesamowitym orientalnym wyglądem. Kojarzą się również przeciętnej osobie z Japonią, co jest nie bez przyczyny. Można zakładać, że to właśnie kraj kwitnącej wiśni rozsławił na cały świat te przepiękne rośliny.

Wygląd

Odmiany magnolii

Każdy rodzaj magnolii jest inny pod wieloma względami i każdy charakteryzuje się czymś innym. Odmiany magnolii nie tylko inaczej wyglądają, ale również charakteryzują się innym cyklem kwitnienia. Wśród najpopularniejszych odmian magnolii wyróżniamy:

• Magnolię drzewiastą,
• magnolię gwieździstą,
• magnolię japońską,
• magnolię parasolowatą,
• magnolię pośrednią Soulangeana.

Wyróżnia się również magnolię szerokolistną, brooklińską, “Yellow Bird”, wierzbolistną, Pink Glory, purpurową, Susan, Galaxy, Siebolda, nagą.

Magnolia drzewiasta

Nie posiada ona pięknych szyszkowatych kwiatów, tylko liście. Przypominają one swoim kształtem łódeczki mające długość 20 centymetrów. Zielona barwa w okresie jesiennym ustępuje żółtej i pomarańczowej. Charakteryzuje się ona wysokim na 20 metrów pniem, pokrytym drobno spękaną korą.

Magnolia gwieździsta

Charakterystyczną cechą tego rodzaju magnolii jest dość mała wysokość. Maksymalna wysokość, jaką może osiągnąć to 3 metry. Jest ona najwcześniej kwitnącą odmianą magnolii. Liście tej odmiany magnolii charakteryzują się odwrotnie jajowatym kształtem i długością do 10 centymetrów.

Magnolia japońska

Charakteryzuje się nagimi zielonymi pędami. Ma do 10 metrów wysokości. Liście u nasady są klinowate, ale zaostrzone na czubku. Jak w przypadku liści magnolii gwieździstej, są one odwrotnie jajowate. Jesienią przebarwiają się na żółto. Kwiaty tej odmiany są białe. Ich średnica wynosi do 15 centymetrów, przy 6-9 płatkach.

Magnolia parasolowata

Osiąga ona wysokość 12, czasami 15 metrów. Rozpiętość gałęzi wynosi 5 metrów. Liście również są odwrotnie jajowate. Ich osadzenie na wierzchołkach pędów przypomina osadzenie parasola, stąd nazwa. Ich długość wynosi do 60 centymetrów. Kwiaty mają kremową lub białą barwę. Ich wielkość wynosi 25 centymetrów. Owoce są w kształcie szyszek. Są duże i ciężkie. Ich kolor z zielonego, zmienia się w różowy, a następnie w ciemnoczerwony.

Pośrednia magnolia soulangeana

Jest to niewielkie drzewo, które osiąga do 6 metrów wysokości. Liście są również odwrotnie jajowate, ale bardziej przypominające bukowe. Osiągają do 15 centymetrów długości. Są ostro, lecz krótko, zaostrzone na końcach. Bardzo dobrze kwitną przed rozwojem liści. Kwiaty charakteryzują się okazałością i kielichowatym kształtem. Owoce przybierają różne kolory od różowych do kremowych. Nie mają również określonej wielkości.

Magnolia szerokolistna

Magnolia szerokolistna osiąga 20 metrów wysokości i 5 metrów szerokości. Występuje również jako krzew. Liście tej odmiany są pojedyncze, również odwrotnie jajowate. Na górnej części są zielone, a pod spodem niebieskawe. Zmieniają kolor na żółte i brązowe wraz z początkiem jesieni. Osiągają 40 centymetrów długości. Można je porównać do dużych liści kasztanowca. Podobnie jak one, charakteryzują się wyrastaniem w rozterkach, po 5-7 sztuk na szczytach czerwonobrązowych pędów. Kwiaty są duże, białe z lekko czerwonym zabarwieniem. Owoce przypominają z wyglądu szyszki, które początkowo przyjmują barwę zielono-żółtą, a następnie stają się czerwone. Zakończone są odstającymi i kłującymi wyrostkami o długości 1 centymetra.

Magnolia brooklynska “Yellow Bird”

Jest średniej wielkości drzewo o kształcie piramidy. Kwiaty są koloru żółtego i pojawiają się wraz z liśćmi. Okwiaty mają 7,5 centymetra długości oraz 5 szerokości. Liście mają barwę ciemnozieloną oraz są błyszczące.

Magnolia wierzbolistna

Osiąga do 10 metrów wysokości. Kwiaty tej odmiany mają barwę białą. Kwitną bardzo obficie.

Magnolia Pink Glory

Ta odmiana osiąga wysokość ok. 7 metrów wysokości. Liście nie mają określonego kształtu, choć najczęściej są odwrotnie jajowate lub eliptyczne. Mają ciemnozieloną barwę. Ich długość wynosi od 8 do 12 centymetrów. Kwiaty są nieco większe niż te, które występują u magnolii japońskiej. Mają zmienną liczbę płatków, od 6 do 12. W pąkach są ciemnoróżowe, w miarę rozkwitu jaśnieją i dochodzą do białej barwy. Owoce są nieliczne.

Magnolia purpurowa

Najczęściej występuje w postaci krzewu, lecz drzewiasta odmiana tej magnolii osiąga do 4 metrów wysokości. Jest to również jedna z ciemniejszych magnolii. Kwiaty magnolii purpurowej są ciemnobordowe, podchodzące pod fiolet. Kształtem przypominają kwiaty magnolii gwieździstej. Mają kilkanaście płatków.

Magnolia Susan

Jest to drzewko, które osiąga do 3 metrów wysokości. Magnolia Susan jest najczęściej spotykana w formie krzaczastej. Jest zwarta, regularna. Przed rozwojem, kwiaty są fioletowe i purpurowe. Po rozwinięciu zmieniają barwę na jaśniejszą i stają się bardziej różowawe. Składają się z sześciu płatków średniej wielkości. Liście są odwrotnie jajowate i osiągają do 15 centymetrów długości. Mają one barwę zieloną. Na początku lata stają się ciemnozielone, a na jesień żółkną, zdarza się, że brązowieją.

Magnolia Galaxy

Ma ona od 7 do 10 metrów wysokości. Kwitnie przed rozwojem liści. Duże kwiaty składają się z kilkunastu płatków koloru ciemnoróżowego. Na zewnątrz jest to ciemniejszy odcień, a wewnątrz jaśniejszy. Dość mocno rozchylają się na boki.

Magnolia Siebolda

Jest to małe drzewo do 4 metrów wysokości lub krzew do 3 metrów wysokości i szerokości. Liście są zielone, odwrotnie jajowate. Są średniej wielkości, osiągają maksymalnie 15 cm długości. Kwiaty swoim kształtem przypominają miseczkę. Są białe z bordowym wnętrzem. Osiągają 10 centymetrów szerokości, składają się z maksymalnie 12 płatków. Zwisają na szypułkach.

Magnolia naga

Jest to duże drzewo, które osiąga 10 metrów wysokości. Posiada charakterystyczną kulistą koronę. Liście osiągają wielkość 20 centymetrów. Są one odwrotnie jajowate, delikatnie owłosione. Posiadają one zakończenie czubkowate. W sezonie są zielone. Na jesień przebarwiają się na żółto, a następnie na brązowo. Kwiaty pojawiają się przed liśćmi. Kwiaty są duże. Mają barwę białą. Wewnątrz różowate z kremowymi pręcikami.

Pochodzenie

Magnolia jest jedną z pierwszych kwiatowych roślin, które pojawiły się na Ziemi. Najstarszy ślad magnolii pochodzi sprzed 20 milionów lat. Jednak rośliny z rodziny magnoliowatych są dużo starsze. Spekuluje się, że pojawiły się ok. 100 milionów lat temu. Gdy nastała epoka lodowcowa, tylko nieliczne gatunki zwierząt i roślin potrafiły przetrwać. Magnolia była jednym z takich gatunków. Pojawiła się w Ameryce Północnej i Południowej, na Dalekim Wschodzie oraz w Japonii i Chinach. Do Europy została sprowadzona dopiero w XVIII wieku.

Wymagania

Każdy podgatunek magnolii posiada bardzo spersonalizowane wymagania. Mimo to można wyodrębnić ogólne i uniwersalne odmiany, które powinnyśmy znać, zanim rozpoczniemy uprawę.

Gdzie posadzić magnolię?

Chcąc rozpocząć uprawę tej pięknej rośliny, na samym początku, musimy wybrać odpowiednie miejsce do jej zasądzenia. Roślina ta najlepiej będzie się czuła w dobrze nasłonecznionym zakątku naszego ogrodu z wystawą południowo — zachodnią. Bardzo ważne jest także zapewnienie jej ochrony przed wiatrem. Dlatego sąsiedztwo wyższych drzew będzie najlepszym rozwiązaniem. Warto zachować tutaj pewną odległość innych roślin, gdyż magnolia najpiękniej wygląda posadzona osobno.

Magnolia ma spore wymagania co do jakości gleby, w której rośnie. Przygotowując podłoże dla magnolii, należy pamiętać o zapewnieniu jej lekkiej, żyznej, przepuszczalnej gleby z wysokim poziomem próchnicy. Roślina ta nie toleruje zbitej, podmokłej ziemi. Dobrym wyborem będzie wzbogacenie stanowiska dla magnolii wysokim torfem, jednocześnie zachowując kwaśne pH podłoża. Magnolia nie rozwinie systemu korzeniowego w glebie zasadowej, zbitej czy piaszczystej.

Sądząc magnolię, należy wygospodarować jej sporo miejsca i przestrzeni. Bryłę korzeniową umieszczamy w dole trzy razy szerszym niż średnica bryły, ale na głębokości nie większej niż jej wysokość. Po wyjęciu sadzonki z pojemnika nie rozluźniamy korzeni, przysypujemy bryłę luźną ziemią, nie ubijając jej dlatego w przypadku większych sadzonek, powyżej 1.5 metra, konieczne będzie przymocowanie ich do palików w celu stabilizacji rośliny.

Wybierając termin sadzenia, najlepiej rozważyć jesień. Roślina jest wówczas w stanie wegetatywnym, dzięki temu łatwiej będzie ja zaadoptować w nowym środowisku. Sądzenie na wiosnę też nie jest wykluczone, jednak musimy liczyć się z ewentualnymi konsekwencjami wynikającymi z zaburzenia naturalnego cyklu rozbudzania oraz uszkodzenia magnolii przez przymrozki.

Uprawa i pielęgnacja

Magnolia jest rośliną wymagającą sporej uwagi. Chcąc cieszyć się jej pięknymi kwiatami, musimy zadbać o prawidłowe warunki rozwoju. Bardzo ważnym elementem jest odpowiednie nawożenie. Musi ono nie tylko utrzymać odpowiedni poziom pH gleby, ale także dostarczyć roślinie składniki mineralne, głównie magnez i bor, potrzebne do rozwoju pięknych pąków kwiatowych. Na rynku dostępne są odpowiednie rodzaje nawozów, dostosowane nie tylko do pory roku, ale także do konkretnych odmian. Dobrym wyborem będą nawozy granulowane, niewymagające mieszania z glebą, zapobiegnie to uszkodzeniu, dość wrażliwego, systemu korzeniowego. Magnolię nawozimy od wiosny do lipca, natomiast jesienią zmieniamy nawóz na taki o zmniejszonej ilości azotu.

Magnolia nie wymaga systematycznego podlewania, jest to konieczne jedynie podczas długotrwałej suszy. W celu ochrony systemu korzeniowego przed przesuszeniem można zastosować ściółkowanie gleby.

W przypadku magnolia przycinanie nie jest konieczne. Wykonujemy je tylko na uszkodzonych pędach lub w celu pobudzenia wzrostu wieloletniej rośliny. Cięcie wykonujemy na w pełni ulistnionej roślinie, czyli zwykle w maju nigdy wczesną wiosną.

Choroby bakteryjne

Bakteryjna plamistość liści

Choroba wywołana przez bakterie Pseudomonas syringae. Dotyka zwykle rośliny osłabione przez przymrozki, narażone z zawilgocenie liści przez podlewanie od góry. Na liściach pojawiają się ciemnobrązowe plany otoczone żółtymi obwódkami, liście nie opadają, ale zwisają z pędów i ulegaj deformacji. Roślina słabo kwitnie. W walce z tą chorobą należy zastosować oprysk z dodatkiem miedzi, kilkukrotnie w odstępach kilku dni. Zakażone pędy najlepiej usuwać.

Choroby grzybicze

Antraknoza

Objawia się powstawaniem owalnych plam na liściach, które z czasem ulegają wykruszeniu. Liście brązowieją, zamierają i opadają. Uszkodzeniu ulegają również pędy i kwiaty. W leczeniu należy zastosować oprysk na bazie fungicydów.

Szara pleśń

W początkowej fazie trudna do zauważenia. Drobne wodniste, szare plamki z czasem szary obejmuje większą część liścia, a także kwiaty i pąki. Liście opadają, pąki zamierają. W tym przypadku również konieczne jest zastosowanie fungicydów.

Mączniak

Charakteryzuje się występowaniem na każdej części rośliny szarego, meszkowatego nalotu, przypominającego oprószenie mąką. Spodnia cześć liści brązowieje, liście opadają, a pąki nie rozwijają się. Pojawia się zwykle w lipcu. Sprzyjają mu wahania temperatury i wilgoć. Jest trudny do zwalczania. Nawet zastosowanie silnego fungicydu, może nie zagwarantować wystąpienia go w kolejnym sezonie.

Szkodniki

Mszyce

Dość łatwe do zaobserwowania, żerują na spodniej części liści, głównie na młodych pędach. Charakterystycznym objawem jest deformacja i żółknięcie liści oraz zahamowanie rozwoju młodych pędów. Często w towarzystwie mszyc, można zaobserwować występowanie mrówek żywiących się ich spadzią. Można łatwo się ich pozbyć stosując odpowiedni oprysk.

Przędziorki

Przędziorki, podobnie jak mszyca, atakują spodnie części liści. Można zaobserwować brązowy nalot, liście stają się żółte, ulegają deformacji i opadają. Są trudne do zwalczania. Oprysk należy wykonywać kilka razy w odstępach kilku dni.

Rozmnażanie

Magnolia jest dość trudna do rozmnożenia w warunkach domowych, jednak przy odrobinie cierpliwości jest to możliwe.

Nowe rośliny możemy uzyskać przez szczepienie, sadzonkowanie i z nasion.

Sadzonkowanie polega na pozyskaniu, pod koniec lata, młodych pędów, około 10 cm. Należy usunąć z nich spodnie liście, pozostawiając tylko jeden, następnie zanurzamy sadzonkę w ukorzeniaczu i umieszczamy w podłożu złożonego z piasku i torfu. Przykrywamy folią i pozostawiamy na całą zimę. Wiosna wysadzamy do stanowisk.

Szczepienie magnolii można przeprowadzić na gatunkach gubiących liście na zimę. Szczepi się je na korę na magnolię japońską. Zabieg wykonujemy na przełomie lutego i marca. Uzyskujemy w ten sposób znacznie mocniejszy krzew.

Wysiew z nasion należy zacząć od ich zbioru pod koniec lipca. Suszymy je i wysiewamy wiosną, do skrzynek. Przed wysiewem należy je moczyć kilka dni. Nasiona kiełkują po około 6 tygodniach. Sadzonki należy przesadzić do pojemników o tak hodować 2 – 3 lata przed wsadzeniem do gruntu.

Gdzie kupić? Cena

Magnolia jest krzewem powszechnie dostępnym w sklepach ogrodniczych. Różnorodność odmian i wielkości warunkuje cenę rośliny, która waha się od 20 do nawet 200 złotych

Właściwości

Magnolia niewątpliwie kojarzy się z pięknym zapachem. Dlatego znalazła powszechne wykorzystanie w kosmetyce. Jej płatki posiadają znakomite właściwości nawilżające. Jednak to kora tej rośliny jest najbardziej cenna. Suszona i sproszkowana jest stosowana jako środek przeciwzapalny, uspakajający, poprawiający trawienie. Na największą uwagę zasługują dwa składniki znajdujące się w korze magnolii: honokiol i magnolol. Najnowsze badania potwierdzają ich działanie antynowotworowe. Badania cały czas trwają, jednak już dziś wiadomo, że stosowanie tych substancji wspomaga działanie chomioterapii, nie kolidując z nią.

Zastosowanie

Magnolia to nie tylko piękna ozdoba naszych ogrodów. Ze względu na swoje właściwości znalazła szerokie zastosowanie w medycynie, ziołolecznictwie o kosmetyce. Jest również wykorzystywana w kuchni, zwłaszcza wschodu, gdzie bardzo popularne są smażone i  kwiaty magnolii.

W kulturze, tradycji, symbolice

Magnolia od wieków zachwycała artystów i koneserów piękna. Uważana z urzeczywistnienie piękna. Magnolia jest rośliną głęboko zakorzenioną w kulturze wschodu. Występuje w wielu legendach i wierzeniach. Magnolia symbolizuje miłość do przyrody, godność, godność, szczerość i szlachetność.

W Japonii można ją często zobaczyć w bukietach panny młodej, gdyż symbolizuje piękno i czystość. Tam też zrodziła się legenda o powstaniu magnolii:

“Dziewczyna o imieniu Keiko zarabiała na życie wyrabiając papierowe kwiaty. Były one piękne, ale niestety płacono jej za nie tylko grosze. Dopiero papuga, z którą dziewczyna dzieliła się jedzeniem, ujawniła jej sekret. Papierowe kwiaty ożyją, jeśli spadnie na nie kropla krwi. Ale w żadnym wypadku nie może to być kropla ostatnia. Korzystając z tej tajemnicy, dziewczyna stała się bogata. Jednak jej chciwy kochanek, chcąc żyć w luksusie, zmuszał ją do jeszcze bardziej wytężonej pracy. Aż pewnego dnia, Keiko ostatnią kroplą krwi ożywiła papierowy kwiat i umarła. Ten właśnie kwiat został nazwany magnolią i do dzisiaj symbolizuje szlachetność i hojność serca.”

W Chinach jest uważana na magiczną roślinę, wieży się tam, że dziewczyna chcąca wyjść za mąż powinna obciąć pień drzew, a narzeczony wkrótce się zjawi.

Jest narodowym symbolem Korei Północnej.

W Polsce, hodowla magnolii została upowszechniona około 150 lat temu przez arystokrację, tylko ją stać było na sprowadzanie tych pięknych krzewów do swoich ogrodów. Ogromny wpływ na upowszechnianie magnolii w Polsce miało arboretum w Kórniku, które obecnie może poszczycić się hodowlą około 60 odmian. Jednak największą kolekcję odmian magnolii znajdziemy w wielkopolskiej Tłokini i Wielkiej u Stanisława Zymana. Posiada on w swojej kolekcji ponad 240 odmian magnolii i zajmuje się jej hodowlą od 1977 roku.