Rośliny chronione to element niezwykle ważny dla naszej przyrody. Wymaga on szczególnego zainteresowania. W Polsce istnieje wiele gatunków, które są zagrożone wyginięciem i wymagają naszej szczególnej troski. Wśród nich znajdują się między innymi niektóre gatunki roślin leczniczych, ozdobnych czy też o ważnych właściwościach ekologicznych.

Często są one objęte ochroną prawną, co ma na celu zabezpieczenie ich przyszłości oraz utrzymanie równowagi ekologicznej. W tym artykule przyjrzymy się kilku najważniejszym gatunkom roślin chronionych w Polsce. Dowiemy się też, dlaczego są one tak cenne i jak możemy je chronić.

Jakie najpopularniejsze rośliny w Polsce są pod ochroną?

W Polsce istnieje wiele gatunków roślin pod ochroną. Wybór najpopularniejszych zależy od różnych czynników, takich jak region geograficzny, klimat czy poziom zagrożenia danego gatunku. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów najczęściej wymienianych gatunków roślin chronionych w Polsce.

• Przylaszczka pospolita. To roślina zielna o charakterystycznych, żółtych kwiatach, która rośnie na wilgotnych łąkach, w lasach oraz wzdłuż strumieni i rzek. W Polsce jest objęta częściową ochroną.
• Kukułka plamista. To piękna roślina kwitnąca na fioletowo, która występuje w lasach liściastych, na brzegach cieków wodnych oraz na mokrych łąkach. W Polsce jest objęta ochroną ścisłą.
• Konwalia majowa. To roślina posiadająca charakterystyczny, intensywny zapach, która występuje w lasach liściastych oraz mieszanych. W Polsce jest objęta częściową ochroną.

• Złotogłów. To roślina kwitnąca na jasnożółto, która występuje w murawach kserotermicznych, na suchych skarpach oraz na polanach leśnych. W Polsce jest objęta ochroną ścisłą.
• Modrzewnica zwyczajna. To roślina zielna o pięknych, fioletowych kwiatach, która rośnie na wilgotnych łąkach i w lasach. W Polsce jest objęta częściową ochroną.
• Lilie wodne. Są to rośliny wodne, które rosną w stawach, jeziorach i wolno płynących rzekach. W Polsce niektóre gatunki lilii wodnych są objęte ochroną częściową.
• Ostrożeń polny. To roślina zielna o charakterystycznych, fioletowych kwiatach, która rośnie na łąkach i polach. W Polsce jest objęta ochroną częściową.
• Rosiczka. To rodzaj roślin mięsożernych, które występują w bagnach, torfowiskach i na wilgotnych łąkach. W Polsce wiele gatunków roślin z rodzaju Rosiczka jest objętych ochroną ścisłą.
• Wawrzynek wilczełyko. To krzew o charakterystycznym, silnie pachnącym kwiecie, który rośnie w lasach liściastych i mieszanych. W Polsce jest objęty ochroną ścisłą.
• Czeremcha amerykańska. To gatunek drzewa, który jest szeroko rozprzestrzeniony w Polsce. W związku z tym, że czeremcha amerykańska jest inwazyjnym gatunkiem obcym, została objęta ochroną częściową.

Należy jednak pamiętać, że lista roślin chronionych w Polsce jest znacznie dłuższa i obejmuje wiele innych gatunków roślin, których ochrona ma na celu zachowanie różnorodności biologicznej i ekologicznej naszego kraju.

Dlaczego w Polsce niektóre rośliny są chronione?

Rośliny podlegają ochronie ze względu na ich wartość przyrodniczą, ekologiczną, naukową i kulturową. Każdy gatunek rośliny jest integralną częścią ekosystemu, w którym żyje, pełniąc ważną rolę w utrzymaniu równowagi ekologicznej. Chronienie roślin ma na celu ochronę różnorodności biologicznej i ekologicznej, zachowanie gatunków zagrożonych wyginięciem oraz utrzymanie naturalnych siedlisk, w których rośliny żyją.

Niektóre rośliny są chronione ze względu na ich wartość użytkową, na przykład jako rośliny lecznicze, przyprawowe lub ozdobne. Inne rośliny są objęte ochroną ze względu na ich znaczenie kulturowe, związek z miejscami historycznymi lub z tradycją ludową.

W Polsce rośliny podlegają ochronie na podstawie ustawy o ochronie przyrody z 2004 roku oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z 2014 roku w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną.

Każdy gatunek rośliny, który znajduje się na liście gatunków podlegających ochronie, posiada swoje określone kategorie ochrony. Częściową lub ścisłą – w zależności od poziomu zagrożenia i stopnia ochrony, jakiej wymaga.

Jak sami możemy chronić rośliny?

Chronienie roślin jest ważne dla ochrony różnorodności biologicznej i ekologicznej naszego środowiska. Istnieje wiele sposobów, w jakie sami możemy przyczynić się do ochrony roślin.

• Unikajmy niszczenia siedlisk roślinnych, takich jak łąki, torfowiska, lasy czy bagna. Wszelkie zanieczyszczenia, dewastacje czy budowa infrastruktury mogą prowadzić do degradacji siedlisk i zniszczenia roślinności.
• Nie zbierajmy dziko rosnących roślin, zwłaszcza tych objętych ochroną. Pamiętajmy, że zrywanie, niszczenie czy przesadzanie roślin może prowadzić do wyginięcia gatunków.

• Stosujmy się do przepisów dotyczących ochrony roślin. W Polsce istnieje wiele gatunków roślin podlegających ochronie, dlatego warto zapoznać się z listą chronionych roślin i unikać ich niszczenia czy zbierania.
• Dbajmy o naszą prywatną przestrzeń. Sadząc w ogrodach i na balkonach rośliny, które nie są inwazyjne dla środowiska i nie stanowią zagrożenia dla dziko rosnących gatunków.
• Wspierajmy działania na rzecz ochrony roślin. Poprzez na przykład udział w akcjach edukacyjnych i akcjach społecznych, które promują ochronę przyrody oraz poprzez wsparcie organizacji zajmujących się ochroną środowiska i roślinności.

Pamiętajmy, że nasze działania mają wpływ na środowisko naturalne, w którym żyjemy. Warto działać w taki sposób, aby chronić i zachować różnorodność biologiczną i ekologiczną naszej planety.