Ziemniak należy do rodziny psiankowatych i pochodzi z Ameryki Południowej. Do Europy dotarł w szesnastym wieku, jako roślina ozdobna. Na początku okryty był złą sławą, uważano bowiem, że wszystko co rośnie pod ziemią pochodzi od samego diabła. Dopiero początkiem wieku osiemnastego ludność przekonała się do ziemniaka i zaczęła go ochoczo uprawiać.
Ziemniak – opis i krótka historia uprawy
Do celów kulinarnych używa się jedynie bulw, reszta rośliny jest trująca, jak przystało na psiankę. Warto zaznaczyć, że najwięksi roślinni truciciele należą właśnie do tej rodziny (bieluń, lulek czarny, psianka, pokrzyk wilcza jagoda, tytoń). Nad ziemią roślina tworzy krzaczek, latem pojawiają się kwiaty zebrane w luźne baldachy. Po przekwitnięciu pokazują się owoce. Dzisiaj ziemniak to roślina uprawiana na całym świecie na skalę masową. W Polsce istnieją wielkohektarowe plantacje, które zaopatrują Europę w to warzywo. Wielu amatorów próbuje swoich sił w uprawie tej rośliny i osiągają całkiem niezłe wyniki, ponieważ jest to bardzo proste.
Wymagania ziemniaków
Termiczne i świetlne
Aby nasze wysiłki były owocne musimy znać wymagania ziemniaków i zapewnić im jak najlepszą przestrzeń do wzrostu. Roślina ta jest typowo ciepłolubna, rośnie doskonale w przedziale temperatur od 15°C do 25°C, powyżej tej temperatury może mieć problem z zawiązywaniem bulw. Z tego powodu ziemniaki sadzi się pod koniec kwietnia, musimy mieć pewność, że ewentualne przymrozki nie uszkodzą podatnych na nie siewek. Ziemniak jest rośliną, która do wzrostu potrzebuje słońca, w cieniu lub w półcieniu zawiązywane bulwy będą drobne, a pędy będą się wydłużać i zaginać, roślina straci swój zwarty pokrój.
Wodne i glebowe
Ziemniak wymaga gleb żyznych i bogatych w próchnicę, podłoże może być lekko gliniaste, ale nie może być podmokłe. Dość dobrze znosi niewielkie wahania odczynu gleby. Nie znosi za to zachwaszczenia, z tego względu ziemniaki wysadza się do przygotowanych wcześniej zagonów, które muszą być dokładnie odchwaszczone.
Uprawa ziemniaka w przydomowym ogródku lub na działce
Aby jesienią cieszyć się plonem musimy przestrzegać najważniejszych wskazówek odnośnie uprawy ziemniaków:
Termin sadzenia: koniec kwietnia.
Materiał do sadzenia: całe bulwy, mogą być wcześniej podkiełkowane.
Głębokość sadzenia: 10 cm.
Rozstawa między roślinami: 20 – 30 cm (zależy od odmiany).
Rozstawa pomiędzy rzędami: 50 – 100 cm.
Zasadzone w ten sposób ziemniaki gwarantują nam dobry plon, jeśli w późniejszym okresie wykonamy niezbędne zabiegi agrotechniczne i zadbamy o ochronę roślin.
Źródło: Pexels.com
Okres wegetacji ziemniaka – co robimy?
Posadzony ziemniak rośnie, wypuszcza korzenie i pędy. Pojawiają się kwiaty, a następnie owoce. Ale na roślinie może wystąpić się coś więcej.
W uprawie ziemniaków, warzywnicy borykają się z pasiastym chrząszczem, którym jest stonka ziemniaczana. W przypadku niewielkich upraw najlepszą metodą walki z tym owadem jest jego ręczne zbieranie. Metoda ta nie sprawdza się obecnie w uprawach wielkopowierzchniowych. W naszym kraju uprawy ziemniaków często są atakowane przez patogenicznego grzyba, który powoduje zarazę ziemniaka. W przypadku tej choroby istotne znaczenie ma profilaktyka, stosowanie płodozmianów, unikanie sąsiedztwa innych psianek (papryka, pomidory).
Ziemniak wymaga nawożenia, możemy go sadzić w drugim roku po zastosowaniu obornika, ale zazwyczaj wystarczy użycie nawozów azotowych lub humusowych (opłacalne przy małych uprawach ziemniaka). W okresie suszy należy podlewać grządki z ziemniakami, ponieważ roślina ta wymaga stosunkowo dużo wody, aby wydać zadowalający plon.
W oczekiwaniu na plony
To, kiedy zbierzemy pierwsze bulwy, zależy od tego, jaką odmianę wysadzaliśmy. Odmiany wczesne możemy wykopywać już pod koniec czerwca. W sierpniu mamy odmiany średniowczesne, a we wrześniu późne. Podczas zbiorów nie powinno padać, ziemia powinna być przeschnięta. Zdrowe i nieuszkodzone ziemniaki przechowuje się w miejscu chłodnym i suchym, jeśli promienie słoneczne mają do nich dostęp – bulwy zielenieją i wypuszczają kiełki. Duża wilgotność może powodować gnicie ziemniaków.
Autor:
Aleksandra – ogrodnik z wykształcenia i z zamiłowania,
miłośniczka kwiatów i owadów,
w wolnym czasie zajmuje się swoim naturalistycznym ogrodem i pszczołami.
Źródła:
T. Glaser, Z. Suski, Ochrona roślin ogrodniczych, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1975,
J.M. Polese, Uprawa ziemniaków, Wydawnictwo RM, Warszawa 2009.
