Ziemniak to warzywo, które od wielu lat wzbudza sporo emocji. W pewnym momencie ziemniak stał się synonimem ciężkostrawnej, wysoko kalorycznej diety, synonimem polskiej, opartej na kotlecie schabowym i kapuście diety, w opozycji do innych modeli, choćby diety śródziemnomorskiej. Kilka lat zajęło dietetykom udowadnianie, że ziemniak to niezwykle zdrowe warzywo, bogate w witaminy i mikroelementy, niezwykle cenne w procesie odżywiania, szczególnie w naszym klimacie.

Właściwości odżywcze ziemniaka

To co najcenniejsze w ziemniaku to potas, jeden z trzech najważniejszych minerałów niezbędnych naszemu organizmowi. Oprócz potasu, w ziemniaku znajduje się: sód, magnez, żelazo, cynk, fosfor, fluor, karoten, witamina K, witaminy z grupy B oraz witamina C. Warzywo to zawiera również biotyny, fruktozy, skrobię, kwasy nikotynowy i pantotenowy. Te ważne składniki znajdują się tuż pod skórką, to dlatego ziemniaki należy obierać bardzo delikatnie, a gotować najlepiej w łupinach. 

Jaka odmiana ziemniaków najlepsza?

Nietrudno zauważyć, że Polacy, pomimo traktowania ziemniaka jako podstawowego składnika dania obiadowego, mają znikome rozeznanie w kwestii odmian tego warzywa i wyboru danej odmiany do konkretnej potrawy. Wynika to ze stosunkowo wąskiej oferty w polskich sklepach, gdzie najczęściej do wyboru są po prostu ziemniaki. 

Tymczasem odmiana ziemniaków ma kolosalne znaczenie, gdy przygotowując posiłek z udziałem ziemniaka, pragnie się osiągnąć konkretny cel. Dlatego warto wiedzieć, że ziemniaki dzielą się na:

• twarde – typ A, doskonale pasujące do wszelkich sałatek, do pieczenia ich na grillu, do serwowania “w mundurkach” i do smażenia w plastrach, ponieważ zachowują po ugotowaniu swoją formę, nie rozpadają się,
• średnio twarde-typ B, jeżeli potrzebujemy ziemniaki na frytki odmiana to właśnie ta warta jest wykorzystania, można z niej przygotować placki, podawać prosto z wody, dodać do zupy, ta odmiana ziemniaków po usmażeniu jest miękka wewnątrz a chrupiąca na zewnątrz,
• mączyste-typ C, łatwo się rozpadają, dlatego wykorzystuje się je do pieczonych potraw; babek, jako farsz czy kluski, ale też do klasycznego puree, warto również pamiętać, że ziemniaki odmiana mączysta doskonale zagęszcza zupę, prawie jak zasmażka.

Ziemniaki odmiana od wczesnej do późnej

Wybierając ziemniaki do poszczególnych potraw należy zadbać, by wszystkie były zdrowe i bez wyraźnych uszkodzeń skórki i miąższu. Obierając je należy usunąć wszystkie zielone oczka, które zawierają solaninę, substancję będącą składnikiem organicznego związku chemicznego zwanego glikoalkaloidem. Solanina chroni bulwę ziemniaka przed szkodnikami i różnymi chorobami oraz grzybami, natomiast dla człowieka stanowi w nadmiarze groźną truciznę. Najgorsze skutki pojawią się, gdy zjemy ziemniaka surowego, niedojrzałego i zielonego. Solanina znajduje się tuż pod skórką bulwy, spożywana w sporych ilościach spowoduje ciężkie zatrucie pokarmowe, możliwe do leczenia tylko w warunkach szpitalnych. Trucizna wywołuje osłabienie, gorączkę, biegunkę, śpiączkę oraz zaburzenia krążenia krwi. Może spowodować nawet śmierć pacjenta. 

Odmiana ziemniaka, która najczęściej gości na naszych stołach to:

• odmiana wczesna: Drop, Augusta, Ewelina oraz Gracja, Velox, Impala, a także Korona,
• średnio-wczesna:  Ditta oraz Żagiel,
• średnio-późna: Fianna i  Syrena,
• późna: Medea.