Kiedy można powiedzieć, że mamy do czynienia z pracą na wysokości? Zgodnie z przepisami każde zadanie wykonywane na powierzchni powyżej jednego metra nad poziomem ziemi lub podłogi jest pracą na wysokości. W związku z tym, że wiąże się to z wysokim ryzykiem urazów, należy zawsze bezwzględnie przestrzegać przepisów BHP. Jakich? I jak mają się do tego zwyżki?
Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy za pracę na wysokości uznaje się pracę wykonywaną minimum 1 metr nad poziomem ziemi lub podłogi. Wyjątek stanowią przestrzenie osłonięte ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami albo ścianami z oknami lub wyposażone w stałe konstrukcje chroniące przed upadkiem.
Zatem korzystanie ze zwyżki, rusztowania, liny albo dużej drabiny to praca na wysokości. Jak należy się do niej przygotować, żeby była bezpieczna?
Przepisy BHP
Podstawa to przestrzeganie przepisów BHP. Pracodawca musi zapewnić pracownikom środki ochrony osobistej – np. kaski oraz szelki bezpieczeństwa zgodne z EN 361, zagwarantować odpowiednie warunki – zadbać o poręcze lub balustrady, a także nadzorować ich działania. Jednocześnie to na nim spoczywa obowiązek odpowiedniego przeszkolenia ludzi, którzy będą wykorzystywali sprzęt do pracy na wysokości, w tym przeprowadzenia instruktaży stanowiskowych.
Jeżeli pracownicy mają używać podestów ruchomych, powinni za każdym razem najpierw zapoznać się z instrukcją obsługi maszyny, następnie ocenić miejsce pracy i skontrolować stan techniczny zwyżki. Trzeba pamiętać m.in. o tym, żeby nie korzystać z podestów w ustalonej strefie bezpieczeństwa, w pobliżu linii wysokiego napięcia albo przy niekorzystnych warunkach pogodowych. Przeciwwskazaniem do uruchomienia maszyny są także widoczne usterki oraz wycieki płynów eksploatacyjnych.
Uprawnienia na zwyżki
Poza tym ładowarki teleskopowe czy podnośniki koszowe mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby mające odpowiednie uprawnienia. Uprawnienia nadaje Urząd Dozoru Technicznego (UDT) po pozytywnym przejściu egzaminu.
W przypadku wykonywania prac poza granicami Polski konieczne jest posiadanie międzynarodowej licencji PAL wydawanej wyłącznie przez certyfikowane ośrodki szkoleniowe IPAF. Jeden z takich ośrodków prowadzi firma Riwal, która oprócz tego sprzedaje i wynajmuje podesty ruchome: https://www.riwal.com/poland/pl-pl
Badania do pracy na wysokości
Zgodnie z prawem, aby wykonywać prace na wysokości trzeba przejść badania lekarskie i otrzymać orzeczenie od lekarza medycyny pracy. Co ważne, same badania wstępne nie wystarczą. Powinno się je powtarzać regularnie, żeby mieć pewność, że nie pojawiła się np. wada wzroku, która wyklucza pracownika z obsługi zwyżki albo korzystania z rusztowań.
Warto również pamiętać, że inne badania przeprowadza się w przypadku pracy na wysokości do 3 m od powierzchni podłogi, a inne wtedy, gdy praca będzie się odbywała powyżej 3 m.
